Ramadan 2014

Alhoewel ik normaal geen 'gewone' blogposts schrijf zonder een recept, wijk ik daar vandaag toch een keertje vanaf met een extra blogpost tussendoor. Ramadan staat namelijk voor de deur (we beginnen vannacht met vasten) en omdat dit ook veel met eten en koken te maken heeft leek me leuk een paar van mijn eigen ervaringen met jullie te delen. Leuk of juist niet? Laat het me vooral weten in de comments. Ook voor vragen sta ik altijd open dus aarzel vooral niet om ze te stellen!

Ramadan (ramazan)
Zoals iedereen wel weet is ramadan (ramazan in het Turks) de islamitische vastenmaand. Er wordt 28 dagen gevast tussen zonsopgang en zonsondergang. In tegenstelling tot wat sommigen denken gaat het hierbij niet alleen om niet eten en drinken maar ook om controle van andere verleidingen en ook slechte gedachten, roddelen etc. De ramadan begint elk jaar 10 dagen vroeger omdat wordt uitgegaan van de islamitische jaartelling. Dit jaar hebben moslims in Nederland het wat dat betreft niet heel makkelijk, wij vasten bijna het meeste aantal uren per dag (ongeveer 19 van de 24) in vergelijking met andere landen. In Turkije wordt het bijvoorbeeld om 20.30 donker, dat is hier rond 22.30 uur.

Vasten
Het vasten begint vannacht op het tijdstip van het ochtendgebed, dat is rond 4.00 uur. Vanaf dat moment eten en drinken we niet meer tot de zon onder is gegaan, het tijdstip van het avondgebed (rond 22.10 uur). Het is gebruikelijk het vasten te verbreken met het eten van drie dadels en vervolgens volgt dan de iftar, de 'avond'maaltijd. Na het laatste gebed gaan we slapen en dan staan we rond 3.00 uur weer op voor de sahur, het 'ontbijt'. Daarna volgt het ochtendgebed en dan gaan we nog een paar uur slapen. En zo gaat dat ongeveer de hele ramadan door.

De maaltijden
Je hoort vaak verhalen over enorm overvloedige maaltijden met veel zoet, maar ik kan je vertellen dat je na een dag vasten en eerst een glas of 2 glazen water niet veel naar binnen krijgt. Ik maak meestal een normale avondmaaltijd en met fruit voortoe is dat meer dan voldoende. Tijdens de sahur eet mijn man graag iets van rijst of bulgur, zelf krijg ik bijna niets weg, zeker omdat de iftar laat is. Meestal eet ik alleen wat fruit en ik let er vooral op dat ik genoeg water drink (tijdens de iftar een liter en tijdens de sahur weer een liter). In Turkije wordt bij de iftar vaak eerst soep geserveerd (met ramazan pidesi, een speciaal brood dat alleen tijdens de ramadan verkrijgbaar is, in Nederland is het vaak ook te koop bij de Turkse bakkers). Vervolgens komt er bijvoorbeeld pilav met vlees en salade op tafel en meestal wordt de iftar afgesloten met thee en iets zoets, tulumba, baklava of revani bijvoorbeeld. Het is in ieder geval verstandig het bij het koken rustig aan te doen met ui, knoflook, pittige kruiden en zout om te voorkomen dat je hier de volgende dag heel veel dorst van krijgt.

Menu ideeën voor de iftar
Wat je bij het verbreken van het vasten eet hangt natuurlijk af van je eigen wensen, maar een paar menu ideetjes voor een Turkse iftar:

Tarhana çorbası (Turkse tarhanasoep)
Zeytinyağlı taze fasulye (sperziebonen met ui, tomaat en knoflook) met bulgur pilavı (bulgurrijst)
Sütlü irmik tatlısı (Turkse griesmeelpudding)

Yayla çorbası (Turkse yoghurtsoep)
Fırında sigara böreği (sigara börek uit de oven), kısır (Turkse bulgursalade), yumurtalı patates salatası (Turkse aardappelsalade met ei), mantar kızartması (krokante gefrituurde champignons) met cacık (Turkse tzatziki)
Gekoelde watermeloen (paar uur in de koelkast zetten) en aardbeien voortoe

Mercimek çorbası (Turkse linzensoep)
Sulu köfte (köfte met bulgur in een tomatensausje) met şehriyeli pilavı (Turkse rijst met vermicelli) en çoban salatası (Turkse rauwkostsalade)
Kaymaklı kuru kayısı tatlısı (gedroogde abrikozen gevuld met kaymak) en kabak tatlısı (Turkse zoete pompoen)

Mijn ervaringen
Vorig jaar heb ik voor het eerst de hele ramadan gevast. Ik zag van tevoren erg op tegen de lange dagen en met name het niet drinken. Het frappante is dat het vasten me weinig moeite heeft gekost. Het was vorig jaar juist rond die tijd heel erg warm in Nederland en ik had tegen het einde van de dag wel dorst maar het belemmerde me niet of nauwelijks in mijn doen of laten. Ik had er ook geen problemen mee als mensen naast mij wel aten of dronken (gelukkig maar, want Krullenbol en Wildebras doen dat tenslotte ook de hele dag door). Wel had ik vaak de hele dag door trek in één bepaald iets, vaak een bepaald drankje, waar ik dan ook meestal speciaal voor naar de supermarkt ging, haha. Zo heb ik vorig jaar voor het eerst in ik geloof 20 jaar een pak Taksi gekocht omdat ik het niet uit mijn hoofd kon krijgen. Toen ik het eenmaal mocht drinken viel het helaas nogal tegen, haha, geloof dat de smaak in die twintig jaar nogal veranderd is. Ik hoop dat het dit jaar net zo goed zal gaan: in ieder geval lijkt het weer wat koeler te zijn, dat is al prettig. Dit jaar hopen we wat vaker samen met vrienden de iftar te kunnen eten om zo ook meer de saamhorigheid tijdens de ramadan te kunnen ervaren. Als jullie het leuk vinden zal ik zo halverwege de ramadan een update geven met ook wat voorbeelden van wat we tijdens de iftar en sahur zoal gegeten hebben.