Türk kahvesi (Turkse koffie)

Bijna net zo bekend als Turkse thee is de Turkse koffie, Türk kahvesi. Alhoewel het qua hoeveelheid een stuk minder gedronken wordt dan thee, drinken de meeste Turken op een dag toch wel een of twee kopjes. Turkse koffie is een hele sterke koffie, die je dus niet even 's ochtends vroeg drinkt om wakker te worden. In Turkije wordt Turkse koffie vaak in de middag gedronken of anders 's avonds, na het avondeten of 's avonds laat. Een kopje Turkse koffie drink je nooit helemaal op: het onderste beetje laat je in het kopje zitten, want dat is koffiedrab. Sommige mensen keren na het drinken van de koffie het kopje om op het schoteltje en laten de koffie uitlekken, om daarna uit het patroon van de koffie de toekomst denken te kunnen voorspellen.

Wil je Turkse koffie zetten, dan heb je een cezve nodig. Dat is een klein kannetje met een lang handvat, waarin je de Turkse koffie kan maken, of beter gezegd, aan de kook brengt. Traditioneel is een cezve van koper gemaakt. Mijn moderne versie is echter van roestvrij staal: makkelijker in het onderhoud, want mag gewoon in de afwasmachine ;). Ik heb hem in Turkije op de markt gekocht, maar in Nederland heb je ze ook wel in grotere Turkse winkels of op de Beverwijkse Bazaar.

Turkse koffie kopen is in Nederland geen probleem. Bij elke Turkse winkel worden verschillende merken Turkse koffie verkocht, meestal in zakjes van een paar honderd gram. Schrik niet van de prijzen, het is vaak redelijk dure koffie maar in dit geval geldt wel dat een hogere prijs vaak ook een betere kwaliteit koffie is. Zelf zetten wij Turkse koffie van het bekende merk Mehmet Efendi (wanneer je het in Turkije koopt, is het een stuk goedkoper). In tegenstelling tot bij gewone koffie voeg je bij Turkse koffie de suiker van tevoren toe. Je hebt de keuze uit şekersiz (zonder suiker), orta (gemiddeld) of şekerli (zoet). Naast Turkse koffie wordt vaak een glaasje water geserveerd en een klein stukje chocola of een stukje lokum.

Het zetten van Turkse koffie is geen sinecure en vaak proberen mensen de vaardigheden van een nieuwe 'gelin' (bruid) in de familie af te leiden aan hoe goed haar kahve is. Vooral de schuimlaag is van belang: die moet goed stevig zijn en mooi van kleur. Ik kan je vertellen dat dit alles niet meevalt...! Ik heb het maken van Turkse koffie een heleboel keer afgekeken bij mijn schoonfamilie en Turkse vriendinnen maar het heeft lang geduurd voor ik mijn man daadwerkelijk een echt kopje Türk kahvesi kon serveren wat hij met plezier opdronk, haha. Zoals met heel veel Turkse gerechten kent Turkse koffie 1001 bereidingswijzen die allemaal nét een beetje verschillen. Dit is mijn absolute succesrecept, staat garant voor een mooie schuimlaag en precies de goede smaak (als ik mijn man mag geloven. Ik lust namelijk zelf geen koffie....).

Turks recept
Türk kahvesi (Turkse koffie)

Benodigdheden
Turkse koffie
water
suiker

Bereiding (voor één kopje Turkse koffie)
Ik zet Turkse koffie 'orta' (gemiddeld zoet), met één klein suikerklontje, maar dit kun je naar wens weglaten (şekersiz, zonder suiker) of je pakt twee suikerklontjes (şekerli, met suiker). Doe het suikerklontje dus in de cezve (het koffiekannetje). Neem een (klein) kopje waar je de koffie in wil serveren. Doe hier koud water in tot net onder de rand en giet dit over in je cezve. Vul het kopje vervolgens met heet water en zet het opzij (hierdoor wordt het kopje warm en koelt de koffie straks wat minder snel af). Schep een volle theelepel koffie in de cezve (ook dit is naar smaak, mijn man drinkt de koffie redelijk sterk en ik neem meestal twee theelepels koffie). Roer het even goed door, zodat alle koffie is opgelost in het water. Zet de cezve nu op het gasfornuis op het allerkleinste pitje op de allerlaagste stand. Pas op, omdat een cezve zo klein is, valt hij soms tussen de gaspitten in. Eventueel kun je het rek van je gasfornuis halen en de cezve direct op de pit zetten. Ik heb een verkleiner gekocht in Turkije (ook handig voor andere kleine pannetjes) waardoor hij stevig staat. 

Laat nu de Turkse koffie op heel laag vuur aan de kook komen. Let op: roer niet meer in de koffie, want dan gaat je schuimlaag kapot! De koffie heeft ongeveer 10 minuten nodig om aan de kook te komen. Blijf er bij en houd de koffie zeker op het laatst goed in de gaten. Op een gegeven moment zul je zien dat er stoom van de koffie af begint te komen en dat het bovenste laag langzaam een beetje omhoog komt. Zodra je de eerste bubbeltjes ziet, zet je direct het vuur uit. Je laat de koffie dus niet aan de kook komen (dan wordt hij bitter)! Giet vervolgens de koffie in één keer in het kopje (wel eerst het hete water uit het kopje gieten). Dit hoeft niet extra voorzichtig of wat dan ook: gewoon enigszins langs de zijkant rustig de koffie inschenken. Voila, een perfect gezet kopje Turkse koffie met, als het goed is, een mooie schuimlaag!

Bereiding (voor meerdere kopjes Turkse koffie)
Wil je meer kopjes koffie tegelijk zetten, dan heb je een grotere cezve nodig. Wil je 4 kopjes zetten, dan neem je dus 4 kopjes water, 4 suikerklontjes en 4 theelepels koffie. Volg verder bovenstaande bereiding, tot de schuimlaag omhoog komt en de koffie aan de kookt komt. Haal de cezve van het vuur, schep in elk kopje een theelepel schuim. Zet vervolgens de cezve terug op het vuur en laat de koffie nogmaals omhoog komen. Vervolgens schenk je elk kopje vol.

Bewaren
Türk kahvesi (Turkse koffie) kun je niet bewaren: heet opdrinken!